“Nafaka” terimi geçin anlamına gelen Latince “Alimonia” kelimesinden gelmektedir. Nafaka, boşanmadan dolayı yoksulluğa düşecek olan eşe, çocuğa ödenmesi gereken maddi destektir. Eğer ki çiftler anlaşmalı boşanma ile boşanmışlar ise, herhangi bir tarafın nafaka ödeyeceği ya da ödemeyeceğine dair olan karar aralarında anlaşma meselesidir. Nafaka, koca tarafından kadına ya da karı tarafından kocaya ödenebilir.
NAFAKA ALMA ŞARTLARI
Her nafaka türü için farklı nafaka şartları vardır. Belirtilen şartlar sağlandığında nafaka alınması mümkündür.
- Düzensiz geliri olan, düşük geliri olan ya da hiç geliri olmayan kişiler,
- İş akdini sonlandırmış ya da işten çıkarılmış olan kişiler,
- Asgari ücrete karşılığında çalışan kişiler
Yukarıda belirtilen şartları sağlayan kişiler yoksulluk nafakası alabilir.
KİMLER NAFAKA ALAMAZ?
Boşanma davası sonrasında, maddi olarak zorluğa düşmeyecek olan kişi nafaka talep edemez. Eğer eşlerin maddiyat seviyeleri birbirine benzer ise ya da herhangi biri boşanma sonrasında zor durumda kalmayacak ise bu durumda nafaka söz konusu değildir, bu durumlarda eğer nafaka talebi oluşturulur ise bu durum mahkeme tarafında reddedilir.
TEDBİR NAFAKASI
Tedbir nafakaları, dava tarihinden boşanma ya da ayrılık durumunun kesinleşmesi durumuna kadar devam eder. Tedbir nafakalarında taraflardan birinin talep etme durumu vardır ve tedbir nafakası boşanma davaları açılmadan da talep edilebilir. Çekişmeli boşanma davalarından önce tedbir nafakası davalarında, yeni bir karar hükmedilene kadar tedbir nafakası devam eder.
İŞTİRAK NAFAKASI
Boşanma, ayrılık kararının verilmesinin ardından velayet hakkının almayan kişi, velayet hakkı bulunan kişiye, çocuk ya da çocukların, bakım, eğitim, sağlık gibi ihtiyaçlarının giderilmesi için gücünün yettiği oranda aylık olarak ödemesi gereken paradır. İştirak nafakası alınması için velayet hakkı olan kişinin iştirak nafakası talebinde bulunması gerekir.
İŞTİRAK NAFAKASI SÜRESİ
İştirak nafakası çocuk 18 yaşını doldurur, evlenir, mahkeme kararı ile ergin kılır ya da vefat eder ise son bulur. Çocuk ergin ise ancak hala eğitim hayatına devam ediyor ise eğitim hayatı bitene kadar iştirak nafakası devam eder.
YOKSULLUK NAFAKASI
Boşanma, ayrılık sonrası bu nedenle yoksulluğa düşecek olan eş için, diğer eş aleyhine hükmedilmiş olan nafaka türüdür. Yoksulluk nafakası süresizdir. Nafaka alacaklısı eğer ki evlenir ya da vefat eder ise yoksulluk nafakası kendiliğinden ortadan kalkar.
KİMLER YOKSULLUK NAFAKASI ALAMAZ?
- Fiilen evliymiş gibi yaşayan eş yoksulluk nafakası alamaz.
- Geliri olan ve yoksulluğa düşmeyecek olan eş yoksulluk nafakası alamaz.
- Memur olan eş yoksulluk nafakası alamaz.
- Mesleği olan ve buna bağlı kazancı olan eş yoksulluk nafakası alamaz.
- İşten kendi rızası ile ayrılan ve yoksulluğa düşmeyen eş yoksulluk nafakası alamaz.
- Bankada yeterli parası olan eş yoksulluk nafakası alamaz.
- Kendi isteği ile yoksulluğa düşmüş eş yoksulluk nafakası alamaz.
- Eşiyle aynı parayı kazanan eş yoksulluk nafakası alamaz.
- Eşi yoksul olan eş yoksulluk nafakası alamaz.
- Sürekli kumar oynayan eş yoksulluk nafakası alamaz.
- Maaşı, aylığı, emekli aylığı, yaşlılık aylığı yeterli olan eş yoksulluk nafakası alamaz.
YOKSULLUK NAFAKASI HANGİ DURUMLARDA KALKAR?
Nafaka alacaklısı eğer yeniden evlenir ise, ya da taraflardan biri vefat eder ise yoksulluk nafakası kendiliğinden kalkar. Nafaka alacaklısı evlenir, başka birisi ile yaşama ve haysiyetsiz hayat sürme durumunda ise mahkeme kararıyla yoksulluk nafakası kaldırılabilir.
YARDIM NAFAKASI
Bir kimsenin, yardım etmediği takdirde yoksulluğa düşecek olan altsoy ve üstsoy ile kardeşlerine ödediği nafakadır.
BİRİKEN NAFAKA
Geçmişe dönük olan nafaka borçlarının ödenmemesi durumunda, nafaka borcu nafaka borçlusundan icra yoluyla alınabilir. Nafaka borçlusu nafakayı düzenli olarak ödemelidir, eğer ki nafakayı düzenli olarak ödemiyor ya da nafakayı hiç ödemiyor ise biriken nafakalar, nafaka türüne göre icra takibi ile tahsil edilebilir.
NAFAKA İPTALİ
Nafaka alacaklısı eğer ki nafaka almak için gerekli şartları yerine getirmiyor ise, gerekli şartları yerine getirmediği durumu tespit edilir ise nafaka borçlusu olan kişi nafakanın iptali için dava açabilir.
NAFAKA ARTIRIM DAVASI
Nafaka yeterli değil ise, alacaklı kişinin ya da nafakayı ödemekle yükümlü olan kişinin koşullarının değişmesi ve alım gücünde oluşan düşüklüğe bağlı olarak artırım davası açılabilir.
NAFAKA DAVALARINDA GÖREVLİ MAHKEME
Nafaka davalarında görevli olan mahkeme Aile Mahkemeleridir. Aile mahkemesi bulunmayan yerlerde Asliye Hukuk Mahkemeleri davaya bakar.
Tazminat ve nafakanın ödenme biçimi
Madde 176- Maddî tazminat ve yoksulluk nafakasının toptan veya durumun gereklerine göre irat biçiminde ödenmesine karar verilebilir.
Manevî tazminatın irat biçiminde ödenmesine karar verilemez.
İrat biçiminde ödenmesine karar verilen maddî tazminat veya nafaka, alacaklı tarafın yeniden evlenmesi ya da taraflardan birinin ölümü hâlinde kendiliğinden kalkar; alacaklı tarafın evlenme olmaksızın fiilen evliymiş gibi yaşaması, yoksulluğunun ortadan kalkması ya da haysiyetsiz hayat sürmesi hâlinde mahkeme kararıyla kaldırılır.
Tarafların malî durumlarının değişmesi veya hakkaniyetin gerektirdiği hâllerde iradın artırılması veya azaltılmasına karar verilebilir.
Hâkim, istem hâlinde, irat biçiminde ödenmesine karar verilen maddî tazminat veya nafakanın gelecek yıllarda tarafların sosyal ve ekonomik durumlarına göre ne miktarda ödeneceğini karara bağlayabilir.
NAFAKA DAVASI DİLEKÇE
Nafaka ile ilgili olan taleplere göre dava dilekçesi değişkenlik gösterir. Dilekçelerin Hukuk Muhakemeleri Kanunu’na uygun olması gerekmektedir. Nafaka davası dilekçesi hukuki tecrübe gerektiren bir iştir, bundan dolayı nafaka dilekçelerinin avukat ile hazırlanması gereklidir.
Bu yazı Av. Rıdvan Çakır tarafından hazırlanmıştır. r-chukuk.com
News
